Carna mirov nikare xwe zevt bike, ji devê mirov çêr (dijûn-qise-xeber), wek çemê Feradê nifir diherikin. Dijûn, nifir carna ji kêfê, carna ji hêrsê, carnan jî ji mecbûrî tên kirin. Çêr, dijûn kirin jî ne karê her kesekî ye. Hinek wisa xwe? li hev tînin, dijûnên wan, nifirên wan wek stranek xwe? tê guhê mirov.
Dijûn û nifirên mêra an ê jin dikin jî cûda ne. Mirov dikare bibêje ev jî edebîyatek e, hunerek e, her kes nikare bihûne, li hev bîne û bi bandor bîne zimên. ?erm be jî rastîyek jîyanê ye, nayê înkar kirin. Ji ber vê ye dibên “ filankes wisa xwe? dide çêra an wisa xwe? nifira dike mirov ji kena dimire “. Gelek kes bi çêrên xwe an bi nifirên xwe tên naskirin an jî bi wî awayî navdar bûne .
Car heye çêr an nifir dibin sedema pêvçûnê, hev birîndar kirinê an jî ku?tinê. Di klamên dengbêjî de jî cîh girtine mixabin ! “ Filankesê deng li bêvankesê kir û got, min çîyê te çawa kiro…. “ An jî “ Tu peremperçe bibî, la?ê te bibe xwarina teyr û tilûran..” Mirov lêkolînê bike, di wêjeya devkî yan nenivîsî de gelek mînakên wisa hene.
Di çêr kirin û nifir kirinê de nêt gelek girîng e. Ku bi henekî hatibe kirin nabe sedema dil ?ikestinê. Bi hev dikenin û dilxwe?î dom dike. Kêfxwe?î herdem bi ciddî jî naçe ne wisa ? Ev bûyer di dawetan da, di ?ahîyan da gelek car tê jiyîn.
Kurd wextê zilm û zorê ji dagirkeran dibînin, ji destê wan ti?tek nayê, dilê xwe bi nifiran an jî bi dijûnan rehet dikin. Hinek nifir û dijûnên wan kesanedîtî ne. Ku wisa jî nekin wê biteqin ellawekil.
De werin em jî hinekî bidin çêran û hinek nifiran li van dolheramên ku dest dane ser welatê me û jîyan li me ?êlû kirine ,bikin …
Çend çêr (dijûn) û nifirên bêsînor :
“ Bendê te ji qata asîmanê hefta bê qutkirin “
“ Kevir bi ser te de bibare “
“ Agir bi mala te keve, pi?înga te nefilite “
“ Kezeba te re? be, qul qulî be “
“ Çûyîna te hebe hatin tunebe “
“ Xwedê kasika xwarina te deverû bike “
“ Tu hewcedarê nanê parsê bî, ew jî nebe para te “
“ Ez di pozê (difn) bavê te nim “
“ Ez xirê xwe bikim quzê kerê, jê derxînim bikim devê bavê te “
“ Ez gûyê te di devê bavê te kim “
“ Agir bi te keve av tunebe tu biwemirînî “
“ Ez di pi?înga ber tenûra te nim “
“ Tu razê qet ?îyar nebî “
“ Te benî?tê xwe cûtîye û bi ênîya xwe ve kirî ye “
“ Derewên te bibin golik bi pey te kevin “
“ Te xêr e, wek kera dizirî “
“ Balîfa te kevir be, xwarina te girar be “
“ Nanê tisî nebe pejka te “
“ Dû ji dûkê?a te bilind nebe “
“ Mala te bibe warê mi?k û maran “
“ A?ît bi ser te de were “
“ Doxîna te girêhi?k be, tu bi xwe de birî û bimîzî “
“ Te dawa xwe avêtîye ser serê xwe “
“ ?a?ika serê te bibe mar li qirika te biale “
“ Kûçik di devê te û heftêûheft bavê te de birî “
“ Ezê rêxa garana gund di te dim “
“ Ezê serê bavê te di qûna te kim “
“ Pêxember hilde ço bide pey te “
“ Qûna te elimîye tirra nikare fisa bike “
“ Mar bikeve tûrikê te “
“ Stûna konê we hilwe?ê “
“ Dûpi?k bikeve kewara ardê we “
“ Tu gû dixwî gûyê birincxwiran bixwe, gûyê gûxwira nexwe “
“ Xanîyê te bibe warê pepûkê “
“ Ezraîl li ser singa te be, destê wî di qirka te de be “
“ Xwîna te kûçik naçelpîne “
“ Qûna te qûna mirî?kê ye, lê tu hêka qazê dikî “
Kurdistan
De we dît law, chêr chiqas xweshik u nermik u germik in haaa. Tu mesrefa xwe jî tune. Lê babam mixabin Lotikxane buye wekî pisîka nav malê u bernade ku mishkên wekî me yên malê bi dilekî rehet tirkên dolheram, kunek u segbav bidin ber dijunan u serê wan bikin kuna bavê wan, yan jî fuarên wan yên li paytexta Kurdistan-ê bikin charox u dîsan bi zimanê wan yê qehpik bikin kuna Mistoyê tecawîzcî cîgerlerim. Wey weleeeeed, kuro ma em ê stresa xwe ya hezar salan wekî din di bin navê „exlaqa“ berdîberdayî da chiton asht bikin, hi? Law bila char hêlikên min ji min berdayî bin ku ez ê vê tirrê ji tirkên qewad ra nahêlim babam.
Heyatim Lotikxane, de vê jî sensur bike haaa.
ka te nifir gotin bi ka carik di cend metelok gotinè pè§ya bè te nabijè qurban lo.